سید علیاکبر صفوی روز جمعه در گفتگو با خبرنگار اظهار کرد: آموزش الکترونیکی راهکاری برای تبدیل تهدید کرونا به فرصتی ویژه است که به دانشآموزان و دانشجویان توانایی و مهارت لازم را برای یادگیری از طریق اینترنت میدهد و یادگیری آنها را در این فرآیند تسهیل میکند.
رئیس کارگروه تخصصی آموزشهای الکترونیکی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری افزود: در همان ابتدای شیوع بیماری کووید ۱۹ در سال ۹۸ و اعمال محدودیتهای ناشی از گسترش این بیماری، بسیاری بر این باور بودند که بحران کرونا در عرض دو یا سه ماه ریشهکن خواهد شد و مردم میتوانند به زندگی عادی خود برگردند اما متخصصینی هم بودند که اعتقاد داشتند این بحران ممکن است برای مدت زمان زیادی به طول بیانجامد.
وی ادامه داد: با تداوم روند بحرانی بیماری کووید ۱۹ در کشور ضرورت ارائه راهکارهایی برای متوقف نشدن فعالیتهای آموزشی بیش از پیش احساس میشود. لذا نباید با برنامهریزی نادرست موجبات آسیب به سیستم آموزشی کشور و افت سطح علمی دانشآموزان و دانشجویان را فراهم کنیم.
صفوی بیان داشت: از نظر من تفکراتی که محدود به مقابله با این بیماری از طریق متوقف کردن فعالیتهای آموزشی یا انتقاد از شیوههای نوین آموزشی میشود تفکراتی سادهلوحانه و غیرتخصصی است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در وهله اول ما باید بپذیریم که با اتفاقی غیرمنتظره و بحرانی پیشبینیناپذیر به نام کرونا روبهرو هستیم که با انتخاب خودمان در این شرایط قرار نگرفتهایم. لذا به جای متوقف کردن فعالیتهایمان یا ایراد گیری های زیاد باید بتوانیم روشها را بهبود بخشیم و زندگی خود را با آن وفق دهیم.
وی یادآوری کرد: بایستی از طریق تجربیاتی که در این دوران کسب کردهایم، تدابیر و تمهیدات لازم را برای فراهم کردن شرایط مطلوب در حوزه آموزش اتخاذ کنیم و در وضعیت کنونی به دنبال بهترین روش به منظور استفاده از آموزش الکترونیکی باشیم.
صفوی با بیان اینکه برخی از اساتید دانشگاه انتقادهای بسیاری در رابطه با شیوه آموزش الکترونیکی و ناکارآمدی این شیوه مطرح میکنند، گفت: به اعتقاد من هشتاد درصد از افرادی که از دانش و مهارت کافی در زمینه آموزش برخوردار نیستند، استفاده از آموزش الکترونیکی را برای پیشبرد اهداف آموزشی مناسب قلمداد نمیکنند و عدم تعامل دانشجویان با یکدیگر و افزایش تقلب در امتحانات را از عمده ترین مشکلات این شیوه آموزشی میدانند. این در حالی است که من هم از این روش استفاده می کنم و اخیرا هم برای بررسی و ارزیابی عملکردم از طریق پرسشنامه یک نظرسنجی رسمی از دانشجویانم در زمینه تعیین سطح رضایتمندی آنها از شیوه آموزش الکترونیکی با تمهیداتی که دیده ام و امتحاناتی که در دوران کرونا برگزار کردهام، انجام دادم.
رئیس انجمن یادگیری الکترونیکی ایران، افزود: بر اساس این نظرسنجی میتوانم قاطعانه بگویم که دانشجویان من نظر بسیار مساعدی نسبت به این نوع شیوه آموزشی داشتند و شاهد نتیجه مطلوبی از این سنجش و میزان رضایتمندی دانشجویان از آموزش الکترونیکی بودم.
وی بر لزوم افزایش مهارت اساتید و دانشجویان در زمینه آموزش الکترونیکی تأکید کرد و گفت: بیش از هشتاددرصد از استادان و معلمان آموزش و پرورش به شدت نیازمند آشنا شدن بهتر با ابزارهای الکترونیکی و روش تدریس و تعامل با دانشجو در محیط الکترونیکی هستند.
صفوی با تأکید بر اینکه روش تدریس در آموزش الکترونیکی متفاوت است و نیاز به آموزش دارد، اظهار داشت: ما دورههای آموزشی مختلف برای افزایش مهارت اساتید و معلمان در زمینه آموزش الکترونیکی را در سایت انجمن یادگیری الکترونیکی ایران و سایت کارگروه آموزش عالی الکترونیکی قرار دادهایم و این افراد میتوانند آموزشهای لازم را از این طریق فرا بگیرند.
وی به ضرورت تداوم آموزش الکترونیکی در پساکرونا اشارهکرد و گفت: هرچند کرونا محدودیتها و مشکلات فراوانی را برای جامعه دانشگاهیان ایجاد کرده است اما اتفاقات مثبت و خوبی را نیز رقم زده که موجب آشنایی ما با روشهایی نوین آموزش به منظور پیشبرد اهداف آموزشی حال و آینده شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز، عنوان کرد: با توجه به پیشرفت تکنولوژی و فناوری در دنیای امروز و فراهم شدن زیرساختهای لازم برای بکارگیری از روشهای جدید آموزش، دیر یا زود ما نیازمند به استفاده از شیوههای نوین آموزشی میشدیم اما کرونا فرصت خوبی را برای تسریع این امر فراهم کرد.
وی اعلام کرد: استفاده از این شیوههای آموزش الکترونیکی حتی در دوران پسا کرونا نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است و بر اساس قوانین جدیپ تصویب شده در وزارت علوم، اغلب دانشگاهها پس از گذار از این دوران هم میتوانند تا پنجاه درصد از آموزش را با همین روشها ادامه بدهند.
صفوی ادامه داد: بنابراین به جای متوقف کردن فعالیتهای آموزشی و گلایه از ناکارآمد بودن آموزش الکترونیکی باید به افزایش مهارتهای اساتید و دانشجویان در این حوزه کمک کنیم.
وی در رابطه با رویکرد آموزش و یادگیری ترکیبی، گفت: این شیوه از آموزش نه تنها به حذف فضای مجازی منجر نمیشود بلکه نیازمند فراهم شدن زیرساختهای کافی است. چراکه بدون اعمال سیاستهای مناسب، برگزاری کلاسها با این روش میتواند ظلم بزرگی در حق دانشجویانی باشد که از شرکت در کلاسها به صورت حضوری محروم میشوند.
این مقام مسئول افزود: در شرایط فعلی و با توجه به تجهیزاتی که در وضعیت کنونی در اختیار داریم نمیتوان با استفاده از این روش عدالت را در حق تمام دانشجویان برقرار کرد.
صفوی یادآور شد: خوابگاههای ما در شرایط کنونی مانند گذشته امکان پذیرش تعداد زیادی دانشجو را ندارند و برای بهرهگیری از روش آموزش ترکیبی و برگزاری کلاسها با حضور تعداد محدودی از دانشجویان نیازمند مهیاکردن شرایط مطلوبی مانند رعایت فاصله گذاری اجتماعی، استفاده از تجهیزات مناسب برای تهویه هوا، مجهز کردن کلاسها به تابلوهای هوشمند، دوربین و میکروفن و رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی هستیم.
رئیس کارگروه تخصصی آموزشهای الکترونیکی وزارت علوم اظهار کرد: دانشگاههای برتر دنیا حتی در شرایط عادی نیز به سمت بهرهگیری از آموزش الکترونیکی سوق پیدا کردهاند و در آیندهای نزدیک بخش عمدهای از آموزش در سطح جهان با این روش ادامه پیدا میکند. لذا نیاز است که دانشگاههای ما نیز زیرساختهای لازم را برای استفاده هر چه بهتر از شیوه آموزش الکترونیکی فراهم کنند.
گفت و گو از فرزانه قنبر دزفولی